پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد
Black Panther: Wakanda Forever
کارگردان
نویسنده
تهیه‌کننده
آهنگساز
تاریخ انتشار
زمان فیلم
دنیای سینمایی مارول
پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد (Black Panther: Wakanda Forever) یک فیلم ابرقهرمانی محصول سال ۲۰۲۲ است که بر اساس شخصیت پلنگ سیاه از مارول کامیکس ساخته شده‌است. این فیلم توسط مارول استودیوز تولید شده و توسط استودیو سینمایی والت دیزنی توزیع شده‌است. داستان پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد دنباله‌ای بر فیلم پلنگ سیاه (۲۰۱۸) است و رهبران پادشاهی واکاندا در پی مرگ پادشاه تچالا، برای محافظت از ملت خود مبارزه می‌کنند. این سی‌اُمین فیلم در دنیای سینمایی مارول قملداد می‌شود و کارگردانی آن بر عهده رایان کوگلر بوده است که فیلمنامه‌ی آن را با جو رابرت کول نوشته است و بازیگران فیلم نیز لتیشیا رایت، لوپیتا نیونگو، دانای گوریرا، وینستون دوک، فلورنس کازومبا، دومینیک تورن، میشائلا کوئل، تنوک هوئرتا، مارتین فریمن و آنجلا باست هستند.
پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد در ۲۶ اکتبر ۲۰۲۲ در تئاتر ال کاپیتان و سالن تئاتر دالبی هالیوود به نمایش درآمد و در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۲ به‌عنوان آخرین فیلم از فاز چهارم دنیای سینمایی مارول در ایالات متحده اکران شد. این فیلم نقدهای عموما مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد و بیش از ۸۵۸ میلیون دلار در جهان فروش داشته که ششمین فیلم پرفروش ۲۰۲۲ است. نقش‌آفرینی آنجلا باست مورد تحسین قرار گرفت و او برنده‌ی جایزه‌ی گلدن گلوب و نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد. همچنین این فیلم نامزد چهار جایزه در مراسم اسکار شد.
داستان پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد
تچالا، پادشاه واکاندا، بر اثر یک بیماری لاعلاج نامشخص در حال مرگ است و خواهرش شوری معتقد است می‌توان او را با «گیاه قلبی شکل» درمان کرد. پس از نابودی این گیاه توسط اریک کیل‌مانگر، شوری تلاش می‌کند تا این گیاه را به صورت مصنوعی بازسازی کند، اما قبل از مرگ تچالا موفق به انجام این کار نمی‌شود.
یک سال بعد، واکاندا تحت فشار کشورهای دیگر قرار گرفت تا از ویبرانیوم بهره بگیرند، و برخی از طرفین هم سعی در سرقت آن با زور داشتند. ملکه راموندا از شوری خواست تا تحقیقات خود را در مورد این گیاه ادامه دهد، به این امید که پلنگ سیاه جدیدی بسازد تا از واکاندا دفاع کند. با این حال شوری که اعتقاد داشت پلنگ سیاه چهره‌ای مربوط به گذشته است، از این کار امتناع کرد. در اقیانوس اطلس، سیا و نیروی دریایی ایالات متحده از یک آشکارساز ویبرانیوم برای یافتن ذخایر بالقوه ویبرانیوم در زیر آب استفاده کردند. این گروه اعزامی توسط گروهی از ابرانسان‌های آبیزی به رهبری نیمور کشته شدند و سیا نیز واکاندا را مسئول آن تلقی کرد. نیمور با راموندا و شوری مقابله کرد و به راحتی امنیت پیشرفته واکاندا را دور زد. او با سرزنش واکاندا برای داشتن ویبرانیوم، به آن‌ها اولتیماتوم داد تا دانشمند مسئول آشکارساز ویبرانیوم را به او تحویل دهند، در غیر این صورت او به واکاندا حمله خواهد کرد.
شوری و اوکویه از طریق مامور سیا، اورت کی راس پی بردند که دانشمند مورد نظر یک دانشجوی ام‌آی‌تی به نام ریری ویلیامز است و از این رو برای مقابله با او به این دانشگاه رفتند. این گروه توسط اف‌بی‌آی و سپس توسط جنگجویان نیمور تعقیب شدند. پس از این که اوکویه در تقابلی شکست خورد، شوری و ویلیامز به زیر آب برده شدند تا با نیمور دیدار کنند. راموندا که از شکست اوکویه در محافظت از شوری خشمگین شده است، عنوان ژنرالی دورا میلاژه را از او سلب کرد و به سراغ ناکیا رفت، کسی که پس از رویداد بلیپ در هائیتی زندگی می‌کرد. نیمور قلمروی ویبرانیوم خود در زیر آب به نام تالوکان را به شوری نشان داد، قلمرویی که از قرن‌ها از کشف شدنش توسط جهان محافظت می‌شد. نیمور که به خاطر به بردگی گرفتن مایاها در سطح جهان بدنام بود، پیشنهاد اتحاد با واکاندا علیه بقیه جهان را داد، اما تهدید کرد که در صورت امتناع، واکاندا را نابود خواهد کرد. ناکیا به شوری و ویلیامز کمک کرد تا فرار کنند و در این روند یک نگهبان تالوکان را کشت که نیمور با حمله‌ای به واکاندا تلافی کرد. در طی این حمله راموندا در حین نجات دادن ویلیامز غرق شد. نیمور عهد کرد که با ارتش کامل خود بازگردد. شهروندان واکاندا برای امنیت خود به کوه‌های جباری نقل مکان کردند. در همین حین، راس توسط همسر سابقش، والنتینا آلگرا دی فونتین که مدیر سیا بود، به دلیل مبادله‌ی اطلاعات محرمانه دستگیر شد.
پس از تشییع جنازه راموندا، شوری از بقایای گیاهی که به افراد نیمور توانایی‌های مافوق بشری می‌داد، استفاده کرد تا گیاه قلب شکل را بازسازی کند. او این گیاه را خورد و توانایی‌های مافوق بشری به دست آورد و با کیل‌مانگر ملاقات کرد، کسی که او را ترغیب کرد تا انتقام بگیرد. شوری یک لباس جدید پلنگ سیاه پوشید و توسط سایر قبایل واکاندا به عنوان پلنگ سیاه پذیرفته شد. با وجود اصرارهای مباکو برای صلح، اما شوری مصمم بود تا از نیمور به خاطر مرگ راموندا انتقام بگیرد و دستور ضدحمله به تالوکان را داد. شوری در حالی که برای نبرد آماده می‌شد، آیو موقعیت ژنرال دورا میلاژه را به دست آورد و شوری زره فرشته نیمه‌شب (Midnight Angel) را به اوکویه اعطا کرد. اوکویه نیز به نوبه خود آنکا را به عنوان عضو دورا میلاژه به خدمت گرفت. ویلیامز نیز برای کمک به واکاندا یک زره برقی شبیه به زره مرد آهنی را ساخت.
واکاندا با استفاده از یک کشتی دریانوردی، نیمور و جنگجویانش را با یک آشکارساز ویبرانیومی به سطح زمین کشاند تا در جریان نبرد باشد. شوری نیمور را در یک هواپیمای جنگنده به دام انداخت و قصد داشت تا او را ناتوان کند. این دو در یک ساحل بیابانی سقوط کردند و با هم جنگیدند. شوری دست برتر را گرفت، اما با تصوری که از راموندا داشت، و نیمور خواست تا تسلیم شود و به او پیشنهاد یک اتحاد مسالمت‌آمیز را داد. نیمور این پیشنهاد را پذیرفت و نبرد به پایان رسید. پسر عموی نیمور به نام نامورا از تسلیم شدن نیمور ناراحت بود، اما نیمور به او اطمینان داد که این اتحاد جدید به آن‌ها اجازه می‌دهد تا روزی جهان را فتح کنند. ویلیامز به ام‌آی‌تی بازگشت، و اوکویه نیز راس را از اسارت نجات داد. شوری گیاهان قلب شکل بیشتری را کاشت تا در آینده پوشش پلنگ سیاه را تضمین کند. در غیاب شوری، مباکو برای به چالش کشیدن تاج و تخت جلو آمد. شوری در هائیتی به دیدار ناکیا رفت و در آنجا لباس خاکسپاری خود را مطابق با خواسته‌های راموندا سوزاند و سرانجام برای از دست رفتن تچالا اندوهگین شد.
در صحنه‌ی میان-تیتراژ پایانی، شوری متوجه شد که ناکیا و تچالا پسری به نام توسان داشته‌اند که ناکیا او را مخفیانه بزرگ کرده است. توسان فاش کرد که نام واکاندایی او تچالا است.
بازیگران و شخصیت‌ها
- لتیشیا رایت در نقش شوری: شاهدخت واکاندا که فناوری جدیدی را برای کشورش طراحی می‌کند. پس از مرگ چادویک بوزمن، که در آثار قبلی در نقش تچالا / پلنگ سیاه بازی کرده‌بود، رایت نقش بزرگتری را در دنباله دریافت کرد.
- لوپیتا نیونگو در نقش ناکیا: یک «سگ جنگی»، جاسوس مخفی واکاندا و از قبیله ریور.
- دانای گوریرا در نقش اوکویه: جنرال دورا میلاژه، نیروهای ویژه زن واکاندا.
- وینستون دوک در نقش مباکو: یک جنگجوی قدرتمند که رهبر قبیله کوهستانی «جباری» است.
- فلورنس کازومبا در نقش آیو: یکی از اعضا و فرمانده دوم دورا میلاژه.
- دومینیک تورن در نقش ریری ویلیامز: یک دانشجوی اِم‌آی‌تی و مخترع نابغه‌ای که زرهی می‌سازد که رقیب زره تونی استارک / آیرون‌من است.
- میشائلا کوئل در نقش آنکا: جنگجوی واکاندا و مربی رزمی دورا میلاژه.
- تنوچ هوئرتا در نقش نیمور: فرمانروای تالوکان، تمدن باستانی ساکنان زیر آب. از او به عنوان خدای مار کوکولکان یاد می‌کنند.
- مارتین فریمن در نقش اورت کی. راس: مأمور سازمان اطلاعات مرکزی که قبلا با واکاندا ارتباط برقرار کرده بود. او قبلا با والنتینا آلگرا دی فونتین ازدواج کرده بود.
- جولیا لوئی درایفوس در نقش والنتینا آلگرا د فونتین: رئیس جدید سیا و همسر سابق راس.
- آنجلا باست در نقش راموندا: ملکه‌ی مادر واکاندا که از مرگ پسرش تچالا غمگین است. او تلاش دارد تا بین رهبری مردمش، مادر بودن برای شوری، و حفظ تهدیدات واکاندا، تعادلی برقرار کند.
بازخورد
تا تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۲۳، پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد ۴۵۳ میلیون دلار در ایالات متحده و کانادا، و ۳۸۸٫۹ میلیون دلار در مناطقِ دیگر جهان به دست آورده‌است، که در مجموع فروش جهانیِ ۸۴۱٫۹ میلیون دلار را نشان می‌دهد.
هالیوود ریپورتر پیش‌بینی کرده‌بود که پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد در آخر هفته افتتاحیه خود ۱۷۵ میلیون دلار در آمریکای شمالی به دست خواهد آورد. تا نوامبر ۲۰۲۲ باکس‌آفیس پرو فروش فیلم در نخستین اکران آخر هفتهٔ آن در آمریکای شمالی را بین ۱۷۰ تا ۲۰۵ میلیون دلار برآورد کرد، و پیش‌بینی شد که در کل فروش ناخالص داخلی آن ۴۳۵ تا ۵۴۳ میلیون دلار باشد. این فیلم ۸۴ میلیون دلار در نخستین روز اکران خود به‌دست‌آورد که شامل ۲۸ میلیون دلار از پیش‌نمایش‌های پنجشنبه‌شب بود، که سومین فیلم برتر ۲۰۲۲ در این رده را رقم زد. این فیلم در آخر هفته افتتاحیهٔ خود به فروش ۱۸۱٫۳ میلیون دلار رسید. این سومین آخر هفته افتتاحیه بزرگ برای یک فیلم در دوران دنیاگیری—پس از دکتر استرنج در چندجهانی دیوانگی (۱۸۷ میلیون دلار) و مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست (۲۶۰ میلیون دلار)—بوده، و همچنین بزرگ‌ترین آخر هفته افتتاحیه برای فیلمی بود که در ماه نوامبر اکران شد.
در وبسایت بازبینی‌خوانی راتن تومیتوز، ٪۸۴ از ۴۱۸ بررسی منتقدین مثبت است و این فیلم میانگینِ امتیاز ۷٫۲/۱۰ را در اختیار دارد. اجماع این وبسایت چنین می‌نویسد: «ادای احترامی تکان‌دهنده و تلخ که به‌طور رضایت‌بخشی فرنچایز را به پیش حرکت می‌دهد، پلنگ سیاه: واکاندا تا ابد نشان‌دهندهٔ یک پیروزیِ بلندهمت، و از نظر احساسی ارزشمند، برای دنیای سینمایی مارول است.» این فیلم در متاکریتیک، که از میانگین وزنی استفاده می‌کند، بر اساس نظر ۶۲ منتقد امتیاز ۶۷ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشان‌گر «نقدهای عموماً مطلوب» است. تماشاگران شرکت‌کننده در نظرسنجی سینماسکور به فیلم نمره متوسط «A» در مقیاس «A+» تا «F» دادند، در حالی که مخاطبان پست‌ترک به آن امتیاز ۹۳٪ دادند و ۸۵٪ گفته‌اند که قطعاً آن را توصیه می‌کنند.
کامبول کمبل در امپایر آنلاین به فیلم رتبهٔ ۴ از ۵ ستاره داد و اظهار داشت که این فیلم «از دورانِ تا حدی فرمولیِ فیلم‌های مارول متمایز است» و «با حسی قانع‌کننده از مکان کنار هم قرارگرفته که به‌عنوان یک مداحی پرشور برای چادویک بوزمن» است. او احساس کرد که فیلم «تخیلی و… خاکی است، که شیب تماشای معمولی آن را تحت سلطه جلوه‌های بصری آن متلاطم می‌کند». کمپبل نقش‌آفرینی‌های رایت، دوک، باست و کوئل را ستود و شخصیت هوئرتا را به عنوان «یک هایلایت، اقتباسی تخیلی از شخصیت کمیک کهنه‌کار، که در اینجا حقیقت را با زهر قانع‌کننده‌ای ابراز می‌کند» توصیف کرد. تام یورگنسن در آی‌جی‌ان به این فیلم امتیاز ۷ از ۱۰ داد و اظهار داشت که این فیلم «به‌عنوان یک خداحافظی مؤثر و احساسی با تِچالا است: مراقبه‌ای برای ساختن آینده خود از یک گذشتهٔ دردناک، اما با داستانی کامل که ملت جدید و راه را برای موج جدیدی از داستان‌های مارول هموار می‌کند؛ این فیلم زیر بار این همه انتظار مبارزه می‌کند.» یورگنسن نقش‌آفرینی‌های باست و هوئرتا را ستود، اما احساس می‌کرد که تالوکان به همان زیبایی که پلنگ سیاه برای واکاندا انجام داده بود «تأسیس نشده‌است» و صحنهٔ سوم فیلم، «شانس خود را با یک انتخاب تاکتیکیِ ضعیف و گیج‌کننده از نظر منطقی، بیش از حد آزمایش کرده‌است».
آن هورنادی از واشینگتن پست نوشت: «واکاندا تا ابد با ناتوانی در حرکت و توسل به سکانس‌های اکشن تکراری و بیش از حد آشنا، و با ضرب‌های عاطفی اشکبار و داستانی نامربوط و گاه نامنسجم، نوعی احساس ناامیدی ابراز می‌کند».
