دکتر استرنج در چندجهانی جنون
Doctor Strange in the Multiverse of Madness
کارگردان
تهیه‌کننده
نویسنده
موسیقی
تاریخ انتشار
زمان فیلم
دنیای سینمایی مارول
دکتر استرنج در چندجهانی جنون (Doctor Strange in the Multiverse of Madness) یک فیلم ابرقهرمانی بر اساس ابرقهرمانی به همین نام در مارول کامیکس و محصول سال ۲۰۲۲ است. این فیلم دنباله‌ای بر فیلم دکتر استرنج، انتقام‌جویان: پایان بازی، ونداویژن و مرد عنکبوتی: راهی به خانه نیست است. این بیست و هشتمین فیلم در دنیای سینمایی مارول و یازدهمین بخش از فاز چهارم آن است.
کارگردانی این فیلم بر عهدهٔ سم ریمی است و فیلم‌نامهٔ آن را مایکل والدرون به نگارش درآورده است. بندیکت کامبربچ نقش استیون استرنج را ایفا می‌کند و الیزابت اولسن، چیویتل اجیوفور، بندیکت وانگ، سوچی گومز، مایکل استولبارگ و ریچل مک‌آدامز دیگر بازیگران فیلم هستند. در این فیلم استرنج به مولتی‌ورس سفر می‌کند تا از نوجوانی به‌نام آمریکا چاوز (گومز) که قادر به سفر در مولتی‌ورس است، در برابر واندا ماکسیموف (اولسن) محافظت کند.
اسکات دریکسون، کارگردان و نویسنده دکتر استرنج از اکتبر ۲۰۱۶ برنامه‌هایی را برای ساخت دنباله‌ای از آن فیلم در نظر داشت. او در دسامبر ۲۰۱۸ برای بازگشت در مقام کارگردانی این فیلم قرارداد امضا کرد و بازگشت کامبربچ نیز در همان زمان تأیید شد. عنوان این فیلم در ژوئیهٔ ۲۰۱۹ در کنار حضور اولسن به‌عنوان بازیگر اعلام و جید هالی بارتلت برای نوشتن فیلم‌نامهٔ فیلم در اکتبر همان سال استخدام شد. دریکسون در ژانویهٔ ۲۰۲۰ به دلیل اختلافات دیدگاه از سِمَت کارگردانی این فیلم کنار رفت و ماه بعد والدرون و ریمی به پروژه ملحق شدند و کار را از نو شروع کردند. مراحل فیلمبرداری در نوامبر ۲۰۲۰ در لندن آغاز شد اما در ژانویهٔ ۲۰۲۱ به دلیل دنیاگیری کووید-۱۹ متوقف شد. مراحل ساخت از مارس ۲۰۲۱ از سر گرفته شد و در اواسط آوریل در شهرستان سامرست به پایان رسید. همچنین مراحل فیلمبرداری در ساری و لس آنجلس به طول انجامید.
دکتر استرنج در چندجهانیِ دیوانگی در ۲ مه ۲۰۲۲ در سالن تئاتر دالبی واقع در هالیوود به نمایش درآمد و در ۶ مه به‌عنوان بخشی از فاز چهارم دنیای سینمایی مارول در سینماهای ایالات متحده اکران شد. این فیلم با بیش از ۹۴۵ میلیون دلار فروش در سراسر جهان دومین فیلم پرفروش سال ۲۰۲۲ است و نقدهای مثبتی را از طرف منتقدان دریافت کرده و در زمینهٔ کارگردانی ریمی، سکانس‌های اکشن، جلوه‌های ویژه، موسیقی و اجراهای بازیگران تحسین شده‌است، اگرچه سرعت و روند فیلم و فیلم‌نامهٔ آن با انتقاداتی همراه بوده‌است.
داستان
با مرگ انشنت وان جادوگر اعظم مارول و اشتباهات دکتر استرنج، مالتی‌ورس دچارآشفتگی شد. داستان از این قراربود استیون استرنج در مراسم عروسی نامزد سابقش کریستین پالمر شرکت حضور داشت که ناگهان یک اختاپوس میان-بعدی به شهر حمله کرد و با استرنج روبرو شد. درحالی‌که استرنج بر آن غلبه می‌کرد، وانگ به مبارزه پیوست و در نهایت آن دو در حالی‌که دختری به نام امریکا چاوز را نجات دادند، این موجود را نیز کشتند. چاوز توضیح داد که او توانایی سفر در جهان‌های چندگانه را دارد و موجودات دیگری از جمله نسخه‌های دیگر استیون استرنج نیز به دنبال قدرت او هستند. سپس چاوز استرنج و وانگ را به درون بدن شگفت انگیزش برد و استرنج متوجه شد که او از جادوگری استفاده می‌کند.
استرنج با واندا ماکسیموف که قبلا توسط دارک‌هولد تسخیر و به اسکارلت ویچ تبدیل شده بود ملاقات کرد. پس از اینکه استرنج در مورد چاوز به ماکسیموف گفت، مشخص شد که اسکارلت خودش پشت حملات پیشین بوده است و قصد داشته تا از قدرت چاوز استفاده کند تا از این طریق در کنار فرزندانش بیلی و تامی باشد اما استرنج از دادن چاوز به ماکسیموف امتناع کرد و در نتیجه ماکسیموف به کامارتاج حمله کرد. در طول این حمله، قدرت‌های چاوز فعال شد و او و استرنج از طریق پورتالی فرار کردند و وانگ را پیش ماکسیموف رها کردند.
استرنج و چاوز در نهایت به یک جهان دیگر به نام «زمین-۸۳۸» رفتند، جایی که آنها توسط موردو آن جهان دستگیر شدند. استرنج با پالمر این جهان ملاقات کرد و زمین خود را به عنوان «زمین-۶۱۶» معرفی کرد. موردو استرنج را به نزد گروه ایلومیناتی (پروفسور اکس، آقای شگفت‌انگیز، بلک بولت، کاپیتان مارول، پگی کارتر) برد. آنها توضیح دادند که چگونه استرنج-۸۳۸ پس از شکست دادن تانوس خود، خودخواه و بی پروا شده بود و باعث شد تا ایلومیناتی او را بکشد و موردو ادعا کرد که استرنج-۶۱۶ نیز خطرناک است. در این مقطع از داستان ماکسیموف این جهان که تحت تاثیر جادوی اسکارلت-۶۱۶ بود از راه رسید و تمام اعضای ایلومیناتی به جز موردو را کشت، اگرچه استرنج، چاوز و پالمر موفق به فرار شدند. این سه نفر وارد فضای بین کیهان‌ها شدند تا با پیدا کردن کتاب ویشانتی ماکسیموف را شکست دهند اما ماکسیموف به چاوز حمله کرد و چاوز پورتال دیگری را باز کرد که استرنج و پالمر وارد آن شدند. ماکسیموف چاوز را گیر انداخت و طلسمی را روی او آغاز کرد.
استرنج و پالمر وارد دنیای تقریباً نابود شده‌ای شند که در آن استرنج با استرنج دیگری ملاقات کرد. او استرنج شرور این جهان را کشت و کتاب دارک‌هولد او را به ریا برد تا وارد بدن مرده استرنج مدافع در زمین-۶۱۶ شود و چاوز را نجات دهد. چاوز ماکسیموف را به دنیای دیگری برد که در آنجا با فرزندانش ملاقات کند اما آنها از آنچه که او ماکسیموف به آن تبدیل شده بود وحشت‌زده شدند و او با پشیمانی از اعمالش تصمیم گرفت خودش را بکشد و تمام کتاب‌های دارک‌هولد در جهان‌ها را نابود کند. استرنج، چاوز و وانگ در حالی که پالمر-۸۳۸ به خانه‌اش بازمی‌گشت به زمین-۶۱۶ بازگشتند. چاوز تمرینات خود را در کامارتاج آغاز کرد. پس از آن، استرنج که به خاطر استفاده از دارک‌هولد صاحب چشم سوم شده بود با کلیا روبرو شد که کلیا از او دعوت کرد تا از تهاجمی که به بُعد تاریک شده بود جلوگیری کند.
بازیگران و شخصیت‌ها
- بندیکت کامبربچ در نقش دکتر استیون استرنج / جادوگر اعظم: یک جراح مغز و اعصاب که پس از یک سانحهٔ رانندگی، راهی سفری به کامارتاج برای بهبود خود شد و در این مکان عرفانی مورد تعلیم ریش سفید (اینشنت وان) که جادوگر اعظم بود قرار گرفت و پس از مرگ اینشنت وان به مقام جادوگر اعظم رسید و به شخصیت دکتر استرنج تبدیل شد. مایکل والدرون، نویسنده، گفت استرنج در فیلم «در اوج قدرتش» بود، و شخصیت به عنوان قهرمانی مثل ایندیانا جونز مقایسه کرد که «سرسخت است»، اما هوشی مثل سرآشپز آنتونی بوردین دارد. او استرنج را «قهرمان ماجراجویی بزرگی که دوست داری او را در حال جنگ ببینی» توصیف کرد. سم ریمی کارگردان فیلم توضیح داد که استرنج فیلم را با این اعتقاد شروع می‌کند که باید به تنهایی تمام تصمیمات را بگیرد، اما باید یاد بگیرد که «یک‌کمی چیزها را رها کند» و به دیگران اعتماد کند. کامبربچ همچنین سه نسخهٔ جایگزین این شخصیت را به تصویر می‌کشد: نسخه‌ای که در ابتدای فیلم می‌میرد و لباسی الهام‌گرفته‌شده از سری کتاب‌های مصور مدافعان اثر مت فرکشن از ۲۰۱۱ را پوشیده‌است؛ جادوگر اعظم سابق زمین-۸۳۸ که ایلومیناتی را تأسیس کرد؛ و نسخه‌ای که توسط دارک‌هولد فاسد شده‌است.
- الیزابت اولسن در نقش واندا ماکسیموف / اسکارلت ویچ: یکی از اعضای سابق انتقام‌جویان که می‌تواند جادو را مهار کند و هیپنوتیزم و دورجنبی و دورآگاهی کند و همچنین واقعیت را تغییر دهد. این فیلم به «مالکیت ماکسیموف بر آنچه که او را منحصر به فرد می‌سازد و مسئولیت‌پذیری تجربهٔ زندگی‌اش» که در سریال وانداویژن (۲۰۲۱) آغاز شده بود، ادامه می‌دهد؛ برای مثال می‌توان به استفاده از لهجهٔ سوکوویایی اشاره کرد که در برخی از فیلم‌های دنیای سینمایی مارول به لهجهٔ آمریکایی تبدیل شده بودند. اولسن می‌خواست اطمینان حاصل کند که نقش ماکسیموف در این فیلم به رویدادهای سری احترام می‌گذارد و تغییراتی را در فیلم برای اطمینان از تکامل شخصیت به‌جای تکرار لحظاتی از وانداویژن درخواست داد. او احساس می‌کرد که نمایش فیلم، اعتماد به نفس جدیدی را برای شخصیت نشان می‌دهد که «قدرت‌بخش» است و گفت: «اشکال ندارد شخصیت‌هایی را بازی کنیم که مردم گاهی از آنها ناامید می‌شوند». اولسن همتای زمین ۸۳۸ این شخصیت را نیز به تصویر می‌کشد.
- چیوتل اجیوفور در نقش کارل موردو: جادوگر اعظم زمین-۸۳۸ و یکی از اعضای ایلومیناتی. او یک نسخهٔ جایگزین از موردو است که در فیلم اول ظاهر و به عنوان یک آنتاگونیست آینده معرفی شد. این نسخه در ادامه ظاهر نمی‌شود زیرا او با داستان مطابقت نداشت، والدرون توضیح داد که آنها بر روی نسخهٔ زمین-۸۳۸ شخصیت متمرکز شده بودند و احساس می‌کردند که «ترک نسخهٔ زمین-۶۱۶ برای یک روز دیگر هیجان‌انگیزتر است.»
- بندیکت وانگ در نقش وانگ: جادوگر اعظم زمین-۶۱۶ و مربی و دوست استرنج. بازیگر از شنیدن اینکه شخصیت او جادوگر اعظم خواهد بود خوشحال بود و «شانه به شانه با دکتر استرنج» می‌ایستد، و به عنوان صدای منطق برای استرنج عمل می‌کند اما او با نادیده‌گرفتن توصیهٔ وانگ با عواقبی روبرو می‌شود. این بازیگر صحنه‌های اکشن بیشتری در این فیلم داشت و با تمرین با شانون هگارتی، بازیکن سابق لیگ راگبی، آماده شد.
- سوچی گومز در نقش امریکا چاوز: نوجوانی که توانایی سفر بین ابعاد را دارد. او از جهان دیگری به نام یوتوپیان پارالِل (Utopian Parallel؛ آرمان‌شهر موازی) سرچشمه می‌گیرد. گومز علیرغم بازی در نسخه‌ای جوان‌تر از شخصیت که در کمیک‌ها دیده می‌شود، علاقه داشت تا به منبع اصلی وفادار بماند و گفت سفر او در فیلم با تنها ماندن شخصیت برای مدت طولانی و فرار از منحصر به فرد بودن او آغاز می‌شود. چاوز باید تا پایان فیلم توانایی‌های خودش را بپذیرد و یاد بگیرد که به دیگران اعتماد کند. مارول استودیوز مدت‌ها پیش از اینکه به چندجهانی دیوانگی بپردازد به دنبال فیلم مناسبی برای معرفی این شخصیت بود.
- مایکل استولبارگ در نقش نیکودیموس وست: جراح و همکار سابق استرنج. استولبارگ قرار بود همتای زمین-۸۳۸ خود را نیز به تصویر بکشد، اما تنها توانست فقط یک صحنه (به عنوان نسخهٔ اصلی) را به دلیل درگیری‌های زمان‌بندی فیلمبرداری کند. نسخه زمین-۸۳۸ او برای ایلومیناتی کار می‌کرد و قرار بود قهرمان‌های داستان پس از کشته‌شدن او توسط ماکسیموف خارج از صفحه نمایش، سر او را پیدا کنند، چیزی شبیه به مرگ ری آرنولد (با بازی ساموئل ال جکسون) در پارک ژوراسیک (۱۹۹۳).
- ریچل مک آدامز در نقش کریستین پالمر: یک جراح اورژانس که همکار و معشوقهٔ استرنج بود. این فیلم تصمیم استرنج در پایان دکتر استرنج (۲۰۱۶) را بررسی می‌کند که از پناهگاه نیویورک محافظت کند و با پالمر نباشد؛ علیرغم اینکه هنوز نسبت به او احساساتی دارد و احتمالاً از این تصمیم پشیمان است، پالمر با شخص دیگری ازدواج می‌کند. مک‌آدامز همچنین نقش همتای شخصیت زمین-۸۳۸ را به تصویر می‌کشد که کارمند برای استرینج کار می‌کند. مک‌آدامز این نسخه از شخصیت را به عنوان یک «متخصص چندجانبه» توصیف کرد که به او اجازه می‌داد صحنه‌های اکشن بیشتری نسبت به فیلم اول داشته باشد. او به دلیل فاسد شدن نسخه زمین-۸۳۸ از استرنج، گلهٔ بیشتری نسبت به نسخهٔ اصلی شخصیت دارد، اما خط داستانی او با زمین-۶۱۶ استرنج به حل داستان عشق او با نسخهٔ خودش از پالمر کمک می‌کند.
اعضای ایلومیناتی زمین-۸۳۸:
- پاتریک استوارت در نقش پروفسور چارلز «ایکس» اکساویر، که نسخهٔ متفاوتی از شخصیتی را که قبلاً در مردان ایکس از استودیو قرن بیستم بازی کرده بود، به تصویر می‌کشد.
- هایلی اتول در نقش پگی کارتر / کاپیتان کارتر پس از صداپیشگی نسخهٔ دیگری در مجموعهٔ پویانمایی چه می‌شود اگر… ؟ (۲۰۲۱).
- لاشانا لینچ در نقش ماریا رامبو / کاپیتان مارول، نسخهٔ جایگزین شخصیت او از کاپیتان مارول (۲۰۱۹).
- انسون مونت در نقش بلک‌گار بولتاگون / بلک بولت، نسخهٔ جایگزین نقش او از مجموعه تلویزیونی فرا انسان‌ها (۲۰۱۷) مارول ای‌بی‌سی.
- جان کرازینسکی در نقش رید ریچاردز / آقای شگفت‌انگیز، یکی از اعضای چهار شگفت‌انگیز.
- شارلیز ترون در نقش کلیا که در صحنه پس از تیتراژ معرفی شد و به عنوان جادوگری از بُعد تاریکی به زمین می‌آید تا از استرنج کمک بگیرد.