مانوه
Manwë
مانوه (Manwë، در زبان کوئنیا به معنی «فرخنده») رهبر آینور، یکی از آراتارها، پادشاه والار، شوهر واردا، برادر ملکور تاریکی و پادشاه آردا بود. او همچنین با نامهای سولیمو، ماناونوز یا والاهیرو نیز شناخته میشد و در بالای کوه تانیکتیل در والینور، بلندترین کوه جهان زندگی میکرد. بادها و هوا خدمتگزار او بودند.
او از نظر اقتدار و قدرت از همه والاها بزرگتر بود. ملکور نیز به همان اندازه قدرتمند بود اما به دلیل خیانتش هیچ اقتداری نداشت. اما او بزرگترین آراتار بود که ملکور در میان آنها نبود. گفته میشود که او تنها والا بود که هر از گاهی از ارو مشورت میگرفت.