آئوله
Aulë
آئوله (Aulë - در زبان کوئنیا به معنی «اختراع») یک آینو، آراتار و والا بود که مسئول شکل دادن و ساختن موادی بود که آردا از آن‌ها تشکیل شده‌اند. او را ماهال (به معنی «سازنده»)، اولی (به معنی «رویا») و ناواتار نیز می‌نامیدند. او از ماهیت مواد و کارهای مهارتی لذت می‌برد اما به مالکیت یا تسلط اهمیت نمی‌داد. علاوه بر شکل‌دهی آردا، بزرگ‌ترین آثار آئوله دو چراغ والار، و ایجاد خورشید و ماه و دورف‌ها بودند. او همچنین انگاینور، زنجیر ملکور را خلق کرد.
مایاهای آئوله
- مایرون (سائورون)، قدرتمندترین مایای آئوله. او از دانش آئوله در مورد ساختار متافیزیکی آردا به عنوان خدمتکار ملکور در عصر اول بهره برد و سپس برای خودش به عنوان ارباب تاریکی در قرون دوم و سوم استفاده زیادی کرد. هنگامی که سائورون به دنبال فاسد کردن الف‌ها در عصر دوم بود، یکی از نام‌هایی که برای خودش در نظر داشت آئولندیل بود که به معنای دوست آئوله بود.
- کورومو (سارومان)، رهبر نهایی هرن ایستاریون (محفل جادوگران فرستاده شده برای رهبری مردم سرزمین میانه علیه سائورون) که به جادوگران همتای خود خیانت کرد و با سائورون متحد (که در نهایت به او نیز خیانت کرد).
